De innige relatie tussen je darmflora en immuunsysteem

Je hebt vast weleens gehoord van de theorie dat de huidige explosie aan allergieën en auto-immuunziekten het gevolg is van een overmaat aan hygiëne. Sommige ouders zien hun kleintjes zelfs graag in de modder spelen, in de hoop dat ze daar gezond en sterk van worden! Het probleem is niet dat we te schoon leven, maar dat we de harmonie in de darmflora verstoren.

De darm is toegangspoort tot het lichaam

70% van het immuunsysteem is gevestigd in de darmen, door een flinterdun laagje cellen afgescheiden van de darmflora. Die microscopisch dunne afscheiding bestaat uit slechts één laag cellen, zo dik als een fractie van een haar. Ze zijn van elkaar afgescheiden, maar er is volop interactie en uitwisseling van energie.

Waarom 70%(!) van je immuunsysteem in je darmen ligt komt door de cruciale rol die de darm speelt als toegangspoort tot het lichaam. Het moet voortdurend omgaan met een enorm scala aan antigenen, zowel gunstig (voedsel, commensale bacteriën) als schadelijk (pathogenen, toxines). De complexe en uitgebreide aanwezigheid van immuuncellen, lymfoïde weefsels, de mucuslaag, en het microbioom zorgen ervoor dat de darm effectief kan reageren op bedreigingen en het evenwicht kan bewaren tussen tolerantie en bescherming.

Darmflora en immuunsysteem, 2 handen op één buik

Nu is gebleken dat de darmflora bijdraagt aan de goede ontwikkeling van immuuncellen, binnendringers signaleert, immuuncellen meeneemt naar de plek waar ze nodig zijn en hun infectiebestrijding versterkt. Een gezonde darmflora zorgt voor een krachtig immuunsysteem. Het is gewoon niet mogelijk de darmflora los van het immuunsysteem te zien.

We zien dit terug aan de enorme toename aan auto-immuunziekten en allergieën. Astma, pollenallergie en eczeem zijn een paar voorbeelden van allergische ziekten, waarbij het immuunsysteem agressief in actie komt door onschadelijke prikkels. Diabetes type 1, multiple sclerose en de ziekte van Crohn zijn auto-immuunziekten waarbij het immuunsysteem zich opeens tegen het lichaam keert. Deze ziekten komen vaker voor in moderne geïndustrialiseerde, westerse landen.

Uit onderzoek blijkt dat onze darmflora niet alleen verandert onder invloed van allergische ziekten en auto-immuunziekten, maar dat de darmflora deze aandoeningen van het immuunsysteem zelfs kan voorspellen of veroorzaken. Zo is er een onderzoek geweest waarbij ze poep van 300 baby’s, van 3 maanden oud die later mogelijk astma konden krijgen, overhevelden naar gezonde muizen. Alle muizen kregen ontstoken longen, een symptoom van astma.

Auto-immuunziekten die verband houden met dysbiose

Wij mensen hebben een immuunsysteem ontwikkeld dat ons beschermt tegen infecties, die tot zo’n honderd jaar geleden de voornaamste doodsoorzaak waren. Onze darmflora ontwikkelde zich gelijktijdig met dat immuunsysteem en speelt daarom een cruciale rol bij het functioneren ervan. Als de één schade oploopt, dan zal de ander ook schade ondervinden.

Een rijke darmflora

Maar er is ook een positieve kant: als de darmflora floreert, wordt het aangrenzende gedeelte (70%) van het immuunsysteem ondersteund en kan het optimaal functioneren om ons te beschermen tegen infecties en andere problemen. Je darmflora laten floreren doe je met een gezonde leefstijl en volwaardige, onbewerkte, (voornamelijk) plantaardige voeding. Je kan hierbij denken aan de WIN-WIN-diëten: The Planetary Health Diet en de Schijf for Life. Je weet, uiteindelijk is het beste wat jij kan verteren en absorberen in je darmen.