In je hoofd zit je brein en in je buik zit je darmstelsel. Je zou denken dar er een duidelijke taakverdeling tussen die twee is, met het brein als commandocentrum en de darmen als een ‘poepmachine’. Maar sinds kort is die taakverdeling niet meer zo duidelijk. Er is ontdekt dat het darmstelsel een apart zenuwstelsel is en wordt ook wel aangeduid als het enterische zenuwstelsel, of kortweg als het tweede (buik)brein.
Druk verkeer tussen buik en brein
Een gezond brein heeft alles te maken met een gezonde buik. Er is een voortdurende wisselwerking tussen het brein in je hoofd en je buikbrein. Elke seconde sturen ruim 500 miljoen zenuwen via de zwervende zenuw berichten naar je brein. Dat zijn vijf keer zoveel zenuwen als in je ruggenmerg en dus een heleboel informatie!
Maar dat is nog lang niet alles. De darmmicroben kunnen ook informatie doorgeven aan het brein via het immuunsysteem, door: neurotransmitters, hormonen en signaalmoleculen.
De rol van neurotransmitters
Neurotransmitters als serotonine en dopamine beïnvloeden onze stemming, ons energieniveau, motivering en ons beloningsgevoel.
Darmmicroben produceren én reageren op neurohormonen als serotonine, dopamine, gaba en norepinefrine. In feite wordt 90% van je serotonine en 50% van je dopamine in je darmen aangemaakt. Voorlopers van serotonine en dopamine kunnen de bloed-hersenbarrière passeren en onze stemming en ons gedrag veranderen.
In het kort: serotonine uit je darmen is van invloed op onze darmperistaltiek, stemming, eetlust, slaap en ons brein.
En dan hebben we het enkel nog maar over serotonine. In je darmen worden meer dan 30 neurotransmitters aangemaakt.
De voornaamste manier hoe je buik een gunstige uitwerking heeft op je brein, is met korteketenvetzuren. Eén van de belangrijkste onderdelen op het menu bij LifestyleFirst en wordt volop beschreven in de berichten over voeding/vezels.
Wat als er iets mis gaat in de darmen?
Een gezonde darmflora kan dwars door de bloed-hersenbarrière je brein bereiken en je alert, energiek en ontspannen maken. Anderzijds houdt een verstoorde darmflora verband met aandoeningen als Alzheimer, Parkinson, migraine, chronische vermoeidheid, autisme en ADHD.
Het darmstelsel geeft dus een heleboel neurotransmitters af en het spreekt vanzelf dat aandoeningen als depressies en angststoornissen op de loer liggen als er iets mis is in de darmen. Prikkelbare darm syndroom (PDS) bijvoorbeeld gaat opvallend vaak samen met depressies, somberheid, stemmingswisselingen en angststoornissen. Veel depressieve, angstige mensen zijn helaas jarenlang verkeerd behandeld. Het is nu duidelijk dat veranderingen of schade in de darmflora van invloed is op de serotoninebalans en dus ook op de stemming en darmperistaltiek.
Prikkelbaar Darm Syndroom ligt gevoelig
Het is inmiddels ook bekend dat de 500 miljoen zenuwen in de darmen anders werken bij PDS-patiënten. Ze hebben last van viscerale hypersensitiviteit ofwel overgevoeligheid van de darmen. Verhoogde gevoeligheid voor gewone prikkels uit het maag-darmkanaal leiden bij hen tot misselijkheid, buikpijn of een onprettig gevoel in de darmen. Zo denken PDS-patiënten vaak dat ze erg veel last van winderigheid hebben, zonder dat dat het geval is. Ze produceren net zoveel gassen als ieder ander maar reageren er overgevoelig op.
Zit jezelf achter het stuur of je darmmicroben?
door je Zelfs ons gedrag wordt beïnvloed door onze darmen. Het lijkt erop dat de darmmicroben onze smaak en voorkeuren aansturen. heb je ook weleens tijdens je vakantiereis terugverlangd naar de keuken van thuis? Het zijn de mee-eters in je darmen die verlangen naar hun vertrouwde kostje. Zo komt het dat we zoet en vet voedsel kiezen, dat slecht is voor onze gezondheid, maar goed voor hen! Zij willen floreren, ook als dat ten koste van hun gastheer gaat.
Zoals je weet zijn er een heleboel mensen die gek zijn op chocolade, terwijl andere mensen er niets om geven. Wat blijkt? Chocoladeliefhebbers hebben andere microbiële metabolieten in hun urine dan mensen die onverschillig staan tegenover chocolade, al eten ze hetzelfde. Misschien is het verlangen naar chocolade te wijten aan deze microbiële metabolieten.
Maar gelukkig is er wel nog zoiets als een vrije wil. Je hebt nog steeds de vrije keuze over wat je in je mond stopt. En het zijn die keuzes die uiteindelijk bepalen of je een gezonde darmflora en een gezond lichaam krijgt. Bovendien kan je smaak veranderen en kun je je buik leren gezonde voeding te waarderen.
Als je één van de programma’s FoodFit, DarmFit of GlucoseFit Plan volgt, zul je jezelf voorgoed kunnen bevrijden van je ongezonde voorkeuren. Je verdrijft de boosaardige bacteriën in je buik en vervangt ze door beschermende bacteriën die het beste met je voorhebben!
Neuropshychiatrische stoornissen die verband houden met dysbiose
- ziekte van Alzheimer
- ziekte van Parkinson
- schizofrenie
- ADHD
- amyotrofische laterale sclerose (ALS)
- chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS)
- rusteloze benen syndroom (RLS)
- angststoornissen
- depressie
- autisme spectrum stoornissen
- bipolaire stoornis
- migraine
- fibromyalgie
- leverencefalopathie
Emeran A. Mayer, “Gut Feelings: The Emerging Biology of Gut-Brain Communication,” Nature Reviews. Neuroscience 12, no. 8 (July 13, 2011): 453–66, https://doi.org/10.1038/ nrn3071.
Mark Lyte, “Microbial Endocrinology,” Gut Microbes 5, no. 3 (May 1, 2014): 381–89, https://doi. org/10.4161/gmic.28682.
Jessica M. Yano et al., “Indigenous Bacteria from the Gut Microbiota Regulate Host Serotonin Biosynthesis,” Cell 161, no. 2 (April 9, 2015): 264–76, https://doi.org/10.1016/j.cell.2015.02.047;
Mark Lyte, “Microbial Endocrinology in the Microbiome-Gut-Brain Axis: How Bacterial Production and Utilization of Neurochemicals Influence Behavior,” PLoS Pathogens 9, no. 11 (November 14, 2013), https://doi.org/10.1371/journal.ppat.1003726;
Neuman et al., “Microbial Endocrinology.” Sara Gerhardt and M. Hasan Mohajeri, “Changes of Colonic Bacterial Composition in Parkinson’s Disease and Other Neurodegenerative Diseases,” Nutrients 10, no. 6 (June 2018): 708, https://doi.org/10.3390/nu10060708;
Giulia Umbrello and Susanna Esposito, “Microbiota and Neurologic Diseases: Potential Effects of Probiotics,” Journal of Translational Medicine 14 (October 19, 2016), https://doi.org/10.1186/s12967-016-1058-7.
Emeran A. Mayer, “Irritable Bowel Syndrome,” New England Journal of Medicine 358, no. 16 (April 17, 2008): 1692–99, https://doi.org/10.1056/NEJMcp0801447.
Giles Major et al., “Colon Hypersensitivity to Distension, Rather Than Excessive Gas Production, Produces Carbohydrate-Related Symptoms in Individuals With Irritable Bowel Syndrome,” Gastroenterology 152, no. 1 (2017): 124-133.e2, https://doi. org/10.1053/j.gastro.2016.09.062.
Joe Alcock, Carlo C. Maley, and C. Athena Aktipis, “Is Eating Behavior Manipulated by the Gastrointestinal Microbiota? Evolutionary Pressures and Potential Mechanisms,” BioEssays: News and Reviews in Molecular, Cellular and Developmental Biology 36, no. 10 (October 2014): 940–49, https://doi.org/10.1002/bies.201400071.
Serge Rezzi et al., “Human Metabolic Phenotypes Link Directly to Specific Dietary Preferences in Healthy Individuals,” Journal of Proteome Research 6, no. 11 (November 2007): 446977, https://doi.org/10.1021/pr070431h.