Schildklierhormonen

Wat zijn Schildklierhormonen?

Schildklierhormonen spelen een cruciale rol in het reguleren van verschillende fysiologische processen in het lichaam.

De schildklier wordt geregeld vanuit de hypothalamus, een kleine klier in de hersenen. Deze geeft een hormoon vrij (TRH) die weer de hypofyse, onderaan de hersenen, aanzet tot aanmaak van een stimulerend hormoon (TSH). TSH komt in de bloedbaan en brengt de schildklier aan het werk: hormonen uitscheiden en extra produceren (T4 en T3).

De belangrijkste schildklierhormonen zijn dus thyroxine (T4) en tri-jodothyronine (T3). Deze hormonen worden geproduceerd door de schildklier, een vlindervormige klier die zich aan de voorkant van de nek bevindt, tegen het strottenhoofd. T4 is nauwelijks werkzaam en moet in de verschillende organen en weefsels van het lichaam (vooral in de lever) worden omgezet in het werkende T3-hormoon.

Ze reguleren het energieniveau, de groei en de reproductie van alle lichaamscellen, letterlijk dus iedere cel van je hart, je hersenen, longen, lever, huid, weefsels en alle overige lichaamsdelen. De schildklier moet iedere cel gezond houden en ervoor zorgen dat nieuwe cellen worden aangemaakt en oudere cellen worden vervangen.

Functies van Schildklierhormonen

1. Metabolisme Regulatie:

• Schildklierhormonen spelen een sleutelrol in het reguleren van het metabolisme, wat de snelheid is waarmee het lichaam energie gebruikt. Ze beïnvloeden bijna elke cel in het lichaam, verhogen de zuurstof- en energieconsumptie en stimuleren de productie van ATP, de energiebron van cellen.

2. Groei en Ontwikkeling:

• Bij kinderen zijn schildklierhormonen essentieel voor normale groei en ontwikkeling, inclusief de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de hersenen. Een tekort aan deze hormonen tijdens de vroege ontwikkeling kan leiden tot groeiachterstanden en intellectuele handicaps.

3. Temperatuurregeling:

• Ze helpen bij het handhaven van de lichaamstemperatuur door het metabolisme van vetten en koolhydraten te verhogen, wat warmte produceert.

4. Hartslag en Spierfunctie:

• Schildklierhormonen beïnvloeden de hartslag en de kracht van hartcontracties en spelen een rol in de normale werking van spieren.

Symptomen van Onevenwichtige Schildklierhormoonspiegels

1. Hypothyreoïdie (te weinig schildklierhormoon):

• Symptomen: Vermoeidheid, gewichtstoename, koude intolerantie, depressie, droge huid, haaruitval, constipatie en een trage hartslag.
• Oorzaken: Auto-immuunziekten (zoals Hashimoto’s thyroiditis), jodiumtekort, bestraling, bepaalde medicijnen.

2. Hyperthyreoïdie (te veel schildklierhormoon):

• Symptomen: Gewichtsverlies, warmte-intolerantie, nervositeit, snelle hartslag, verhoogde eetlust, tremoren en diarree.
• Oorzaken: Ziekte van Graves, schildkliernoden, overmatige inname van schildklierhormoon.

Diagnostiek en Behandeling

1. Diagnostiek:

• Bloedonderzoek: Metingen van TSH (thyroid-stimulating hormone), T4 en T3 niveaus in het bloed.
• Beeldvorming: Schildklierscintigrafie, echografie of een MRI kan worden gebruikt om structurele problemen te identificeren.

2. Behandeling:

• Hypothyreoïdie: Behandeling omvat meestal levothyroxine, een synthetische vorm van T4.
• Hyperthyreoïdie: Behandelingen kunnen anti-thyroïdie medicatie, radioactief jodium of chirurgie omvatten om een deel van de schildklier te verwijderen.

Belang van Jodium

Jodium is essentieel voor de productie van schildklierhormonen. Een tekort aan jodium kan leiden tot hypothyreoïdie en struma (vergroting van de schildklier).