Prikkelbare darm syndroom (PDS)
Ongeveer 225.600 mensen hebben last van een prikkelbare darm, ofwel spastische darm (Rijksoverheid, 2020). PDS is een functionele stoornis en is meestal chronisch. Functioneel wil zeggen dat er geen aantoonbare medische oorzaak is. Mensen kampen met verschillende klachten die wisselend kunnen optreden. Buikpijn, obstipatie, diarree, een opgezette buik, winderigheid en stoelgangproblemen komen veel voor.
Mensen met een prikkelbare darm hebben vaak een verminderde diversiteit en veranderde samenstelling van het microbioom. Vaak ontstaat een prikkelbare darm na een darminfectie of na gebruik van antibiotica.
Om een diagnose te kunnen stellen, wordt gebruikgemaakt van de Rome IV-criteria uit 2016. Dit houdt in:
- Er is geen biochemische of structurele verklaring te vinden voor de symptomen.
- De symptomen zijn langer dan 6 maanden aanwezig.
- Een belangrijk criterium is buikpijn; dit komt gemiddeld één dag in de afgelopen 3 maanden voor.
- Buikpijn is gerelateerd aan de ontlasting en veranderen de vorm en frequentie van de stoelgang.
Het FODMAP-dieet wordt als een effectieve behandeling gezien. Daarnaast zijn leefstijlfactoren als voldoende beweging, voldoende vocht, stoppen met roken en stress aanpakken ook effectief gebleken.
Uit onderzoek komen steeds meer aanwijzingen dat PDS te maken heeft met de wisselwerking tussen de darmen en de hersenen. Via het zenuwstelsel vindt communicatie plaats tussen beide organen. Dit zijn signalen die we niet kunnen aansturen maar vanzelf optreden. Voorbeelden zijn honger, misselijkheid en aandrang om te poepen.
Maar ook buikpijn, diarree en verstopping kunnen optreden als gevolg van communicatie tussen de hersenen en darmen. Mogelijk is een verstoring ontstaan in deze communicatie, waardoor de signalen te sterk worden doorgegeven aan de hersenen. Die reageren daar weer op door sterke signalen naar de darm te
sturen. Zo ervaart iemand met PDS dan sneller en heviger pijn.
